Բրազիլիայի ազգային պատմական թանգարան (պորտ.՝ Museu Histórico Nacional), 1922 թվականին հիմնադրված թանգարան Ռիո դե Ժանեյրոյում: Թանգարանն ունի շուրջ 287000 նմուշ, այդ թվում Լատինական Ամերիկայի ամենամեծ դրամագիտական հավաքածուն: Ճարտարապետական համալիրը, որտեղ գտնվում է թանգարանը, կառուցվել է 1603 թվականին որպես Սուրբ Ջեյմսի բերդ, սակայն կառույցի հիմնադրումը թվագրվում է 1567 թվական` կառուցված Սեբաստիան I-ի կողմից:1693 թվականին ստրուկների համար կառուցվել է Calaboose (բանտ): 1762 թվականին կառույցին է ավելացվել Casa do Trem-ը` որպես զենք-զինամթերքի պահեստ, 1764 թվականին շենքին ավելացվել է պատերազմական արսենալը, 1835 թվականին` զորանոցը:
Թանգարանը հիմնադրվել է Բրազիլիայի նախագահ Էպիտասիու Պեսոայի հրամանագրով 1922 թվականի օգոստոսին: Ակտիվ գործունեություն թանգարանն սկսել է ծավալել նույն տարվա հոկտեմբերից` ինտեգրացվելով Հարուրամյակի ցուցադրության առաջին տոնավաճառին: Նմուշները ցուցադրվում էին Casa do Trem-ի (զինապահեստ) երկու սրահներում:
Իր գործունեության ընթացքում թանգարանն ամենամեծ հավաքածուն հավաքագրել է Մշակույթի նախարարության հովանու ներքո` դառնալով կարևոր մշակութային կենտրոն և աստիճանաբար զբաղեցնելով Calaboose Point ճարտարապետական համալիրն ամբողջությամբ:
Որպես թանգարանագիտությունը պաշտոնապես վարող Բրազիլիայի առաջին թանգարան` այն խթան հանդիսացավ տեղական կարևոր այլ թանգարանների ստեղծման համար և միջազգային ճանաչում ձեռք բերեց 1940-ական թվականներին:
Թանգարանը զբաղեցնում է 20000 մ2 տարածք, ունի 287000 նմուշ, որոնք ներկայացվում են 25 մշտական և ժամանակավոր ցուցադրություններում: Միայն թանգարանի գրադարանն ունի 57000 կտոր գրականություն, որոնք թվագրվում են մինչև 15-րդ դար և 50000 փաստաթղթեր ու լուսանկարներ: