Դամասկոսյան կամ Շհեմի դարպասներ (եբր.՝ שער שכם, արաբ․՝ باب العامود), Երուսաղեմի հին քաղաքի մուսուլմանաբնակ թաղամասի գլխավոր դարպասները, համարվում են ամենագեղեցիկներից մեկը: Դարպասներն ուղղված են հյուսիս, տեղադրված են քաղաքի հյուսիսարևմտյան կողմի պատին` Արևելյան Երուսաղեմի արաբական թաղամասի դիմաց: Այստեղից է սկսվում Նաբլուս քաղաք տանող մայրուղին, իսկ այնտեղից` Սիրիայի մարաքաղաք Դամասկոս տանող ճանապարհը: Հենց դրանով էլ բացատրվում են ժամանակակից եվրոպական և հրեական անվանումները: Ինչ վերաբերում է արաբական անվանմանը` Բաբ ալ Նասր (արաբ․՝ اب النصر), այն նշանակում է «Հաղթանակի դարպասներ», իսկ Բաբ ալ Ամուդ անվանումը` «Սյուների դարպասներ»: 10-րդ դարից սկսած` մշտապես գործածվող վերջին անվանման վերաբերյալ հիշատակություններ են պահպանվել հռոմեական դարաշրջանի դարպասների դետալների ձևավորման մեջ:
Ի սկզբանե դարպասները պատրաստվել են երկրորդ տաճարի շրջանում: Դրանք իբրև քաղաքի գլխավոր մուտք են ծառայել մ. թ. ա. 1-ին դարում` Մարկոս Վիպսանիոս Ագրիպպայի կառավարման շրջանում: Մ. թ. 2-րդ դարում` հռոմեացիների կողմից Երուսաղեմի ավերումից հետո, դարպասները վերաշինվել են Հադրիանոս կայսեր օրոք (117-138): Հադրիանոսը զգալիորեն ընդարձակել է դրանք, ինչից հետո դարպասներն ունեցել են երեք մուտք, որոնցից պահպանվել է միայն արևելյանը: Դարպասագլխին կարելի է տեսնել հռոմեացիների կառավարման օրոք քաղաքի անվանումը` «Էլիա Կապիտոլինա»: Հադրիանոսի դարպասների առաջ գտնվել է հռոմեական հաղթական սյունաշարը, որ հասել է մինչև մեր օրեր: Այն խորհրդանշել է կայսեր փառքը: Նրա պատկերը կարելի է տեսնել Սուրբ երկրի խճանակարային քարտեզում (6-րդ դար), ինչպես նաև Հորդանանի Մադաբա քաղաքի Գեորգիևյան ուղղափառ եկեղեցու հատակին: Արաբերենում դարպասները մինչ օրս էլ կոչվում են «Սյուների դարպասներ»: Հադրիանոսի դարպասների մնացորդներ են հայտնաբերվել հնագիտական պեղումների ժամանակ: Լինելով ութ դարպասներից մեկը, որ վերակառուցվել է 10-րդ դարում` Դամասկոսյան դարպասը միակն է, որ մինչ օրս պահպանել է իր անվանումը` «Բաբ ալ Ամուդ»:
Խաչակիրները դարպասներն անվանել են սուրբ Ստեփանոսի անունով (լատ.՝ Porta Sancti Stephani)` ընդգծելով դրանց մոտ լինելը սուրբ Ստեփանոսի տանջանքի վայրին, որ նշանավորվել է նաև եկեղեցու և մենաստանի կառուցմամբ: Շինարարական աշխատանքների մի քանի փուլ է ընթացել վաղ այուբիդյան շրջանում (1183-1192), ինչպես նաև Երուսաղեմի` խաչակիրների կողմից կառավարման ընթացքում: 1523 թվականին հրեա ճանապարհորդը Երուսաղեմ կատարած այցի ժամանակ օգտագործում է «Բաբ էլ Ամուդ» անվանումը` նշելով դարպասի մոտ գտնվելը Ցիդկիյագու մենաստանից:
Ներկայիս դարպասները պատրաստվել են Հադրիանոսի դարպասների տեղում 1537 թվականին Օսմանյան կայսրության սուլթան Սուլեյման I-ի օրոք:
Դամասկոսյան դարպասները գտնվում են երկու աշտարակների միջև, որոնք համարվում են հին քաղաքի մուսուլմանաբնակ թաղամաս և արաբական շուկա տանող մուտքը: Ի տարբերություն Յաֆֆյան դարպասների, որի աստիճանները տանում են վերև, Դամասկոսյան դարպասի աստիճանները տանում են ներքև: Ամֆիթատրոն տանող աստիճանները կառուցվել են 21-րդ դարում Երուսաղեմի քաղաքապետարանի կողմից: Մինչև 1967 թվականը դարպասի գլխին կախված է եղել որմանցքներով փոքր աշտարակ, սակայն Վեցօրյա պատերազմի բախումների ժամանակ այն վնասվել է: 2011 թվականի օգոստոսին Իսրայելի իշխանությունները վերականգնել է աշտարակը` 20-րդ դարասկզբին պահպանված լուսանկարների հիման վրա, երբ Երուսաղեմը ղեկավարում էր Բրիտանական կայսրությունը: 11 որմակարերը ամրացնում են վերակառուցված աշտարակը պատին, իսկ քարե 4 չորսուները ձևավորում են որմահեցերի գագաթը:
Դարպասները բաց են հետիոտների համար: Ուրբաթ առավոտյան այս դարպասներով անցնում է իսլամադավան աղոթողների հիմնական հոսքը` ուղղվելով Տաճարային լեռ, իսկ ուրբաթ երեկոյան և շաբաթ օրերին դարպասներով անցնում է հրեա ուխտավորների հոսքը` ուղվելով դեպի Լացի պատ: Բացի դրանից` Դամասկոսյան դարպասներով անցնում են նաև քրիստոնյա ուխտավորների և զբոսաշրջիկների խմբեր:
lery> Պատկեր:Madaba_map.jpg|