Բելվեդեր պատկերասրահ (անգլ.՝ Österreichische Galerie Belvedere), գեղարվեստական թանգարան Վիեննայի Բելվեդեր պալատում: Հավաքածուի մեջ մտնում են տարբեր դարաշրջանների գեղանկարչական գործեր` սկսած միջնադարից մինչև 21-րդ դար: Հիմնական ցուցադրությունը նվիրված է 19-20-րդ դարերի ավստրիացի գեղանկարիչներին:
Ավստրիական Բելվեդեր պատկերասրահը ժամանակի վիեննացի նկարիչների պահանջով բացվել է 1903 թվականին Ներքին Բելվեդերի ծաղկաջերմոցում` «Ժամանակակից պատկերասրահ» անվանումով: Դարագլխին Վիեննան հռչակվել էր ժամանակակից կերպարվեստի կենտրոն: Դրանում իր վճռական դերն է ունեցել 1897 թվականին հիմնադրված «Սեցեսիոն» նկարիչների միությունը: Խմբի հիմնադիրներից մեը Գուստավ Կլիմտն էր:
«Սեցեսիոնի» ներկայացուցիչները փորձում էին Վիեննայում զարգացնել ժամանակակից արվեստը և ժամանակակից պատկերասրահի բացման առթիվ` նրանք պետությանը նվիրեցին մի շարք նկարներ ու քանդակներ, այդ թվում` Վինսենթ վան Գոգի «Օվերի մերձակա հարթավայրը» (1890):
1909 թվականին ժամանակակից պատկերասրահը անվանափոխվում է` ստանալով «Ավստրիական արքայական պետական պատկերասրահ» անվանումը և համալրվելով ավստրիական արվեստի գործերով:
Առաջին համաշխարհային պատերազմից ավարտին Ավստրիական պատկերասրահը (այդպես էր այն անվանվում մինչև 2007 թվականը` բացառությամբ նացիոնալ-սոցիալիզմի շրջանի) ձեռք է բերում բազմաթիվ նկարներ,այդ թվում` Գուստավ Կլիմտի և Էգոն Շիլեի գործերը: Մինչև 2000 թվականը Ավստրիական պատկերասրահի հավաքածուն ներառում էր Գուստավ Կլիմտի 33 աշխատանք, սակայն, ինչպես հետագայում պարզվեց, ոչ բոլորն էին օրինական հիմքով:
1907 թվականին Գուստավ Կլիմտը նկարում է վիեննացի արդյունաբերող Ֆերդինանդ Բլոխի կնոջ դիմանկարը` Ադել Բլոխ-Բաուերի դիմանկար I գործը: Ադելի` ոսկու և արծաթի զարդապատկերների մեջ հյուսված կերպարը Կլիմտի թերևս ամենահայտնի գործերից է և վերաբերում է այսպես կոչված «ոսկե շրջանին», ինչպես ներկայացված էր 2000 թվականին Ավստրիական պատկերասրահում նկարչին նվիրված ցուցահանդեսում: Դիմանկարը հաճախ անվանում են «Ոսկե Ադել», որպեսզի տարբերեն Ադել Բլոխ-Բաուերին ներկայացնող մեկ այլ կտավից, որը նկարչի` ավելի ուշ շրջանի գործերից է: Կտավի արժեքը գնահատվում է 100 միլիոն եվրո: Իր կտակում Ադելը ամուսնուն խնդրում էր իր երկու դիմանկարները, ինչպես նաև Գուստավ Կլիմտի վրձնին պատկանող չորս բնանկարները նվիրել Ավստրիական պատկերասրահին: Սակայն դա տեղի չի ունենում, քանի որ իր մահվան պահին` 1945 թվականին, հրեական ծագումով արդյունաբերողը տարագրության մեջ էր գտնվում Շվեյցարիայում: Վիեննայում գտնվող նրա ողջ ունեցվածքը բռնագրավվում է, իսկ Կլիմտի կտավները նացիոնալ-սոցիալիստների հրամանով 1941 թվականին փոխանցվում են Բելվեդերի պատկերասրահին:
1945-1946 թվականներին Ավստրիան խուսափում էր Գուստավ Բլոխ-Բաուերի սեփականությունը նրա ժառանգներին հանձնելուց: Ունեցվածքը վերադարձնելու կամ գոնե բանակցություններ սկսելու` ժառանգների բազմաթիվ փորձերը անհաջողության են մատնվում: Միայն այն բանից հետո, երբ Բլոխ-Բաուերի ժառանգորդուհի Մարիա Ալտմանը ԱՄՆ-ում քրեական գործ է հարուցում Ավստրիայի դեմ, Ավստրիան պատրաստակամություն է հայտնում մասնակցելու դատական գործընթացին (դատական գործընթացը Ավստրիային միլիոնավոր շիլինգներ էր արժենում): Վեց տարի տևած դատավարության ավարտին դատարանը հայտնում է, որ Գուստավ Կլիմտի` Բելվեդեր պատկերասրահում գտնվող գործերը պետք է վերադարձվեն ԱՄՆ-ում և Կանադայում ապրող նրանց ժառանգներին, այդ թվում` Մարիա Ալտմանին: Նկարների փոխանցումը տեղի է ունենում 2006 թվականին:
Ավստրիական Բելվեդեր պատկերասրահը, ստուգելով իր ֆոնդերի օրինական հիմքը, ռեստիտուցիայի մասին ավստրիական օրենքի համաձայն, 2001 և 2004 թվականներին ժառանգորդներին է փոխանցում Գուստավ Կլիմտի հինգ նկարներ.
2006 թվականին Բլոխ-Բաուեր ընտանիքի անդամներին (այդ թվում` Մարիա Ալտմանին) փոխանցվել են հետևյալ կտավները.
Քանի որ Ավստրիայի Հանրապետությունը ուներ նկարները գնելու իրավունքի առավելություն, Վիեննայում ծավալվում են վեճեր, թե ինչ միջոցներով Բելվեդեր պատկերասրահի համար պետք է ձեռք բերվեն Մարիա Ալտմանին պատկանող նկարները, որոնց ընդհանուր արժեքը գնահատված էր մոտ 200 միլիոն եվրո: Ժառանգորդները մերժում են նկարները վաճառել մասնավոր սեփականատերերի, ովքեր այն կտրամադրեին Բելվեդեր պատկերասրահին: 2006 թվականի հունվարի վերջին Մարիա Ալտմանը հրապարակում է Ավստրիայի հետ կայանալիք նկարների վաճառքի գործարքի նոր արժեքը` 300 միլիոն եվրո: 2006 թվականի փետրվարի 6-ի խորհրդարանական քննարկումների արդյունքում ավստրիական կառավարությունը հրաժարվում է նկարների ձեռքբերման իր առավելության իրավունքից, այսինքն` նկարների ռեստիտուցիայից:
2006 թվականի փետրվարի 17-ին սկսվում է ռեստուտացիոն դատավարություն Էդվարդ Մունկի 1902 թվականին վրձնած «Ամառային գիշեր ծովափին» կամ «Ծովային բնապատկեր լուսնով» նկարի գործով: Կտավը Ալմա Մալեր-Վերֆելին էր նվիրել իր ամուսինը` ճարտարապետ Վալտեր Գրոպիուսը` նրանց դստեր` Մանոն Գրոպիուսի ծննդի առիթով: 1937 թվականին Ալմա Մալեր-Վերֆելը նկարը չորս այլ աշխատանքների հետ նվիրում է Բելվեդեր պատկերասրահին: Ավստրիայի և հիտլերյան Գերմանիայի անշլյուսի հաջորդ օրը` մարտի 13-ին, վիեննացի նշանավոր բնանկարչուհի Էմիլ Յակոբ Շինդլերի դուստրը ստիպված էր երկիրը լքել երրորդ ամուսնու` ծագումով հրեա գրող, բանաստեղծ Ֆրանց Վերֆելի հետ:
Երբ Ալման հեռանում է Կառլ Մոլլից, նրա խորթ հայրը` Մալեր-Վերֆելը` Բելվեդեր պատկերասրահի հիմնադիրներից և նացիոնալ-սոցիալիզմի ջատագովներից մեկը, Մունկի կտավը պատկերասրահից վերցնում է իր հետ: 1940 թվականին, առանց իր հոգեդստեր կարծիքը հաշվի առնելու, նա Ալմա Մալեր-Վերֆելի քրոջ անունից կտավը 7000 մարկով վաճառում է պատկերասրահին:
Դեռևս 1947 թվականին Ալմա Մալեր-Վերֆելը հայց է հարուցում Ավստրիայի Հանրապետության դեմ: Մինչև իր մահը` 1964 թվականը, Նյու Յորքից Ալմա Մալեր-Վերֆելը ապարդյուն փորձում էր վերադարձնել Մունկի կտավը, որն իր ամենասիրելի նկարն էր: Հետագայում կտավի ռեստիտուցիայի հարցերով զբաղվում է նրա թոռնուհին` Մարինա Մալերը: Նրա հայցը մերժվում է 1999 թվականին` 1953 թվականի որոշումը հիմք ընդունելով: Սակայն 2006 թվականին Ադել Բլոխ-Բաուերի ժառանգների` դատը շահելուց հետո, որի արդյունքում վերջինիս վերադարձվում են հինգ կտավներ, Մարինա Մալերը որոշում է կրկին պայքարել նկարների նկատմամբ ունեցած իր իրավունքները վերականգնելու համար: 2007 թվականի մայիսի 9-ին «Ամառային գիշեր ծովափին» կտավը վերադարձվում է Ալմա Մալեր-Վերֆելի ժառանգորդուհուն, ով, խորապես ցնցված կատարվածից, չի մեկնաբանել կտավի հետագա ճակատագրի հարցը: